Nascholing voor en door zorgprofessionals

In het beloop van de ziekte van Parkinson wordt goede medicamenteuze bestrijding van de motorische verschijnselen vaak moeilijk. Er treden dikwijls motorische responsfluctuaties op: wisselingen tussen perioden met veel hinder van de parkinsonverschijnselen en perioden met een goed effect van de medicatie. Ook kunnen hinderlijke dyskinesieën optreden: onwillekeurige overmatige bewegingen. Wanneer dit met aanpassingen van de orale medicatie niet voldoende verbetert, zijn in Nederland drie behandelingen beschikbaar: continue apomorfine-infusie, diepe hersenstimulatie en continue intrajejunale levodopa/carbidopa-infusie. Deze continue behandelvormen, die sterk van elkaar verschillen, kunnen een gunstig effect hebben op onder meer de responsfluctuaties en dyskinesieën. In Nederland wordt voor een van de drie behandelvormen gekozen door de behandelend neuroloog en patiënt. De keuze lijkt nu vooral gemaakt te worden op basis van persoonlijke ervaringen en praktische voor- en nadelen omdat er geen kwalitatief voldoende onderling vergelijkend onderzoek is uitgevoerd.

Complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) treft merendeels vrouwen en wordt meestal voorafgegaan door een trauma aan een arm of

Aan de hand van twee casus laten wij u in deze korte les zien hoe klinisch neurofysiologisch onderzoek in de vorm van

In Nederland zijn er zo’n tienduizend patiënten met een focale vorm van dystonie, het betreft vooral cervicale dystonie. Deze ontstaat veelal rond het 45e levensjaar. Een andere veelvoorkomende vorm van dystonie is blefarospasme, waarbij sprake is van dystonie aan de oogleden. Deze vorm van dystonie ontstaat meestal op iets oudere leeftijd. Focale dystonie kan in elk lichaamsdeel voorkomen. Bij taakspecifieke dystonie is de dystonie alleen aanwezig bij één specifieke taak. Een bekende vorm hiervan is schrijfkramp. Focale dystonie wordt bij voorkeur met injecties met botulinetoxine in de betrokken spieren behandeld. In sommige gevallen kunnen medicamenteuze therapie en ook operatieve behandeling uitkomst bieden. De laatste jaren wordt steeds vaker diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation, DBS) toegepast.

Bewegingsstoornissen zijn veelvoorkomende bijwerkingen van psychofarmaca. Behalve antipsychotica kunnen ook antidepressiva en

Beeldvormende technieken tonen bij bepaalde extrapiramidale bewegingsstoornissen specifieke afwijkingen. Dit komt