Nascholing voor en door zorgprofessionals

Het aantal kinderen met type 2-diabetes (T2D) neemt toe. Adviezen over leefstijl en dieet vormen een belangrijk onderdeel van de behandeling; energie-inname en energieverbruik kunnen daarmee in balans worden gebracht of gehouden. Daarnaast zijn er steeds meer medicamenteuze behandelmogelijkheden. Afhankelijk van het klinische beeld en de laboratoriumuitslagen wordt deze behandeling gestart met metformine, insuline, of beide. In de meeste gevallen kan de insuline geleidelijk worden afgebouwd. Wanneer met monotherapie metformine de behandeldoelen niet worden gehaald, kan een GLP-1-receptoragonist worden toegevoegd.

Het belang van multidisciplinaire zorg in de neuro-oncologie wordt in Nederland algemeen onderkend. De behandeling van patiënten met een hersentumor wordt complexer door betere diagnostiek en meer behandelopties. Om voor de individuele patiënt het beste behandelplan te bepalen, is expertise van verschillende specialismen nodig, en is optimale shared decision making met de patiënt over het definitieve behandelplan een vereiste. Behandelingen worden zoveel mogelijk vastgelegd in landelijke protocollen en richtlijnen. Zoals de drie beschreven ziektegeschiedenissen illustreren, vallen veel patiënten echter buiten de standaardrichtlijnen. Onzekerheid over een diagnose en over de verwachtingen ten aanzien van het effect van behandeling beïnvloedt de kwaliteit van leven negatief. Juist in deze situaties is intensieve samenwerking in een multidisciplinair team, ook buiten het eigen ziekenhuis, een voorwaarde voor goede zorg. De LWNO (Landelijke Werkgroep Neuro-Oncologie) en SONCOS (Stichting Oncologische Samenwerking) maken landelijk beleid om de multidisciplinaire zorg ook in regionale netwerken te waarborgen.

Radiologen Antwerpen geschorst | Radioactieve stoffen in rioolwater | Groot tekort radiologen VK | ChatGPT-4 toont mogelijkheden | Onderzoek MWI bij MS | AI wint van radiologen op gebied prostaatkanker

Het gebruik van anti-aanvalsmedicatie voor de behandeling van epilepsie kan leiden tot verschillende soorten cardiovasculaire complicaties. Natriumkanaalblokkers kunnen ritme- of geleidingstoornissen veroorzaken of doen toenemen. ECG-diagnostiek vóór en na het starten met deze medicijnen is in specifieke gevallen geïndiceerd. Het gebruik van bloedverdunners vereist extra aandacht bij het behandelen van patiënten met epilepsie vanwege mogelijke interacties met anti-aanvalsmedicatie. Enzyminducerende anti-aanvalsmedicatie kan op de langere termijn leiden tot een ongunstige cholesterol- en lipidenhuidhouding. Ook kan anti-aanvalsmedicatie, in het bijzonder valproaat, bijdragen aan gewichtstoename wat leidt tot een ongunstiger cardiovasculair profiel. Het advies is om anti-aanvalsmedicatie met enzyminducerende en -inhiberende eigenschappen alleen in te zetten als gebruik van medicatie zonder deze eigenschappen niet mogelijk is en te overleggen met de (behandelend) cardioloog bij zorgen over interacties en/of ritme- of geleidingstoornissen.

Muziek wordt wereldwijd steeds meer toegepast als interventie in de gezondheidszorg. Muziekzorg omvat vele vormen, van eenvoudig, bijvoorbeeld via een smartphone, tot toegespitst, zoals muziektherapie door gecertificeerde muziektherapeuten. In Nederland wordt muziekzorg binnen de kindergeneeskunde vooral toegepast in de neonatologie. Bij studies op neonatale intensivecare-units worden veelal geschoolde muziektherapeuten ingezet. De resultaten laten stressvermindering zien bij neonaten en hun ouders, verbetering van de cardiovasculaire en respiratoire functies en een verbetering van het neurologisch functioneren (beoordeeld met behulp van General Movements). Inmiddels wordt muziekzorg ook ingezet op post-IC/HC-afdelingen, zowel in de vorm van muziektherapie door geschoolde therapeuten als in de vorm van zogeheten white noise uit een elektrisch apparaat. Ook daar worden positieve ervaringen beschreven, met stabielere vitale parameters en ontspanning bij neonaten en ouders. Gezien de brede toepasbaarheid van en variëteit aan mogelijkheden ter bevordering van comfort zou muziekzorg veel breder kunnen worden ingezet in de kindergeneeskunde.

Zorgevaluatie wordt gedefinieerd als klinisch onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van bestaande zorg waarvan het nut niet duidelijk is. Het programma Zorgevaluatie en Gepast Gebruik (ZE&GG) stelt dat zorgevaluatie in 2028 integraal onderdeel van het reguliere zorgproces moet zijn. Hoe we hieraan handen en voeten moeten geven is nog onvoldoende duidelijk. Het doel van zorgevaluatie is het verbeteren van zorg door het doorlopen van de cirkel van gepast gebruik, die naast zorgevaluatie-onderzoek bestaat uit agenderen, (de-)implementeren en monitoren. Bij zorgevaluatie-onderzoek wordt vaak gedacht aan gerandomiseerde studies. In dit artikel laten we zien dat er ook andere wegen zijn om de cirkel van gepast gebruik draaiende te houden, die goed passen in de dagelijkse klinische praktijk en opleiding. We geven voorbeelden van manieren waarop het monitoren en inzichtelijk maken van praktijkvariatie op zichzelf al kan leiden tot gepaster gebruik van zorg en laten zien hoe de aios een rol kan spelen bij de verschillende domeinen van de kwaliteitscirkel.