Nascholing voor en door zorgprofessionals

Nefrologie is in Nederland al in een vrij een vroeg stadium als kindergeneeskundig subspecialisme tot ontwikkeling gekomen. Een gesprek met twee kindernefrologen, Jaap Groothoff uit het AMC en Ans van Wijk uit het VUmc, over de huidige stand van zaken in de kindernefrologie, de plannen en de uitdagingen. Ze kunnen met enige overdrijving worden beschouwd als vertegenwoordigers van de uitersten van het kindernefrologische spectrum.

Zowel voor hogere als lagere urineweginfecties is de symptomatologie verschillend voor oudere (zindelijke) en jongere (niet zindelijke) kinderen. Dit kan de diagnose lastig maken. Dit artikel geeft een overzicht van de diagnostische mogelijkheden en nieuwe inzichten bij behandeling en uroprofylaxe.

De congenitale afwijkingen van het urogenitale stelsel vormen 20 tot 30% van alle antenataal gediagnosticeerde afwijkingen. Doordat prenataal echografisch onderzoek inmiddels routinematig wordt uitgevoerd, worden deze afwijkingen tegenwoordig vaak vastgesteld in het algemene ziekenhuis of de praktijk van de verloskundige, en presenteren patiënten zich initieel bij de kinderarts. In de praktijk brengt dit vragen met zich mee over het te volgen beleid.

De auteurs zijn van mening dat enuresis nocturna beschouwd moet worden als een serieuze ‘medische’ aandoening en daardoor recht heeft op een serieuze diagnostische en therapeutische aanpak door de arts. In dit artikel proberen ze met een eenvoudige diagnostische screening te komen tot een rationele therapeutische aanpak van enuresis nocturna.

HMG-CoA-reductaseremmers (statinen) verlagen bij volwassenen zeer significant het risico op hart- en vaatziekten. Atherosclerose is het onderliggende ziekteproces bij hart- en vaatziekten, een progressieve aandoening waarvan is aangetoond dat deze op de kinderleeftijd begint. Daarom behoort preventie en eventueel behandeling van atherosclerose al op de kinderleeftijd plaats te vinden. Dit geldt zeker voor kinderen met familiaire hypercholesterolemie (FH). FH is het enige ziektebeeld waarover consensus bestaat met betrekking tot het gebruik van statinen als behandeling op de kinderleeftijd. Waarschijnlijk zal het indicatiegebied voor statinen op de kinderleeftijd in de toekomst verder worden uitgebreid naar andere aandoeningen die eveneens leiden tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten op latere leeftijd.

Door snelle uitdroging en verstoring van de elektrolytenbalans zijn rotavirusinfecties voor alle zuigelingen ter wereld potentieel levensbedreigend. In ontwikkelde landen is de mortaliteit te verwaarlozen, maar in ontwikkelingslanden sterven jaarlijks ongeveer 440.000 jonge kinderen aan de gevolgen van acute diarree. Anders dan bij veel andere infectieziekten heeft verbetering van de leefomstandigheden geen invloed op de besmettingskans. Vaccinatie is de enige preventieve methode om de incidentie te doen dalen. Na een ongelukkige start van de vaccinatie in 1998, waarbij het toenmalige vaccin nog geen jaar na introductie van de markt werd teruggetrokken, zijn er nu weer twee vaccins op de Europese markt toegelaten, die de bijwerking van het vaccin uit 1998 (darminvaginatie) niet hebben. De invoering van een algemene vaccinatie tegen rotavirusinfecties is in Nederland in beraad bij de Gezondheidsraad.