Hypoxie bij mens en dier

| 01 juni 2009

Voor sommige levensvormen zoals planten, gisten en (obligaat) anaerobe bacteriën is zuurstof niet nodig of zelfs schadelijk. De overige diersoorten zijn gedurende de evolutie gewend geraakt aan zuurstof, maar beschikken nog steeds over hypoxiebeschermende mechanismen. Koudbloedigen maken vooral gebruik van hypothermie, ionchannel shutdown en fermentatie. Ze zijn beter in staat tijdelijke anoxie te overleven. Warmbloedige anoxietolerante diersoorten slaan meer zuurstof op en maken gebruik van selectieve verlaging van het metabolisme. Voor de toxiciteit van fermentatieproducten, zoals lactaat, zijn er diverse oplossingen: bufferen (schild), isoleren (centralisatie circulatie) en een nog onbegrepen tolerantie voor lactaatacidose. Hypoxische preconditionering en de duikreflex zijn mooie voorbeelden van ook in de mens aanwezige anoxiebeschermende mechanismen. Tijdens de neonatale periode zijn bijna alle in de natuur bekende anoxiebeschermende mechanismen herkenbaar. HIF1 en adenosine zijn universele anoxie-/hypoxiemediatoren.