Bilateraal visusverlies door carcinoom-geassocieerde retinopathie bij een cervixcarcinoom

| 01 juni 2023

Carcinoom-geassocieerde retinopathie (CAR) is een paraneoplastische retinopathie veroorzaakt door circulerende autoantilichamen die geassocieerd zijn met een onderliggende maligniteit. Klinisch is hierbij sprake van progressief, pijnloos en vaak bilateraal visusverlies in een periode van weken tot maanden. Tevens kan er sprake zijn van verminderd kleurenzien, scotomen, nachtblindheid en/of gezichtsvelduitval. CAR komt het meest voor bij kleincellige longcarcinomen gevolgd door gynaecologische maligniteiten en mammacarcinomen. Afgezien van gynaecologische maligniteiten, ontstaan de visusklachten vaak voorafgaand aan de symptomen van de onderliggende maligniteit. In fundo worden initieel vaak geen afwijkingen gevonden. Aanvullend onderzoek middels een elektroretinogram en een ‘optical coherence’- tomografie (OCT) kan respectievelijk disfunctie en verlies van fotoreceptoren aantonen. Onderzoek naar een onderliggende maligniteit is dan geïndiceerd. Bij verdenking op CAR dient ook zo snel mogelijk gestart te worden met immunosuppressieve behandeling, die vaak langdurig gegeven moet worden, aangezien behandeling van de onderliggende maligniteit geen effect heeft op de prognose van de CAR.