Samen beslissen in de kindergeneeskunde

| 10 december 2019

Voor de besluitvorming in de spreekkamer van de (kinder)arts kunnen verschillende modellen worden onderscheiden. Voor artsen is het paternalistische model de traditionele manier van besluitvorming: vanuit de rol van medisch expert kiest de arts het onderzoek of de behandeling die volgens hem of haar de gezondheid van de patiënt het beste bevordert. Bij het consumentenmodel geeft de arts alleen informatie en kiest de patiënt. Bij het model van samen beslissen komen arts en patiënt samen tot de keuze van onderzoek en behandeling die het best aansluit bij de actuele medische kennis en bij de wensen en voorkeuren van de patiënt. Vrijwel alle patiënten hebben een voorkeur voor het model van samen beslissen. Hoewel een meerderheid van de medisch specialisten hier ook de voorkeur aan geeft, vallen ze in de praktijk vaak terug op paternalistische besluitvorming, vooral omdat ze vinden dat de patiënt niet goed kan meebeslissen. In onderzoek leidt samen beslissen steevast tot meer patiënttevredenheid, grotere therapietrouw en daardoor betere gezondheidsuitkomsten voor patiënten, terwijl ze vaak niet de meest uitgebreide of agressieve therapie kiezen. Een gesprek over samen beslissen bestaat uit drie fasen: 1) een fase waarin wordt vermeld dat er een keuze moet worden gemaakt en waarin de samenwerking tussen arts en patiënt wordt besproken (team talk), 2) een fase van bespreken van voor- en nadelen van verschillende opties (option talk) en 3) een fase waarin arts en patiënt samen het besluit nemen (decision talk). Samen beslissen vraagt om specifieke communicatievaardigheden die in de huidige opleiding tot medisch specialist niet structureel aan de orde komen.