Nierfunctiemeting in de dagelijkse praktijk
De bepaling van de nierfunctie (dat wil zeggen van de glomerulaire filtratiesnelheid) staat centraal in de diagnostiek van nierziekten. In recente richtlijnen voor de diagnostiek van nierfunctiestoornissen wordt het gebruik van de Schwartz-formule aanbevolen.1 Dit is een schatting van de glomerulaire filtratiesnelheid op basis van serumcreatinine en lichaamslengte met een variatie van ± 30%. In twijfelgevallen kan de 24-uurs creatinineklaring uit verzamelurine worden bepaald. De variabiliteit is over het algemeen groter dan bij de Schwartz-formule. Daarom verdient de Schwartz-formule de voorkeur boven de 24-uurs creatinineklaring. Cystatine C is een betrouwbaarder serummarker voor schatting van de nierfunctie, die op dit moment echter maar in enkele, vooral academische centra beschikbaar is.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- kunt u de kenmerken en de fysiologische achtergrond van verschillende endogene nierfunctieparameters beschrijven
- kunt u de glomerulaire filtratiesnelheid berekenen uit de lichaamslengte van de patiënt en de creatineconcentratie in het serum (Schwartz-formule)
- kunt u groepen patiënten benoemen, bij wie de meting van de nierfunctie door middel van creatinine en met de Schwartz-formule minder betrouwbaar is
- kent u alternatieve nierfunctieparameters, die een zinvolle aanvulling kunnen zijn op een creatininebepaling in 'probleemgevallen'