Mentaliseren en metacognitie
|
01 maart 2020
In dit artikel wordt ingegaan op de begrippen mentaliseren en metacognitie. Deze begrippen worden gebruikt om verstoringen in het vermogen te denken over de eigen gevoelens en die bij anderen, en over het eigen denken en dat bij anderen te beschrijven en begrijpen. Omdat (cognitieve) behandelingen vaak vastlopen, omdat de patiënt geen gebruik kan maken van nieuwe informatie, beschouwen wij diagnostiek van deze functies als essentieel. Metacognitie is net als mentaliseren te beschouwen als een transdiagnostisch concept, dat voor vele uitingsvormen van psychopathologie relevant is. Metacognitie en mentaliseren beschrijven echter slechts deels overlappende processen. In dit artikel onderzoeken we de twee concepten en hun herkomst in een poging te verhelderen waar beide begrippen overlappen en waar ze elkaar aanvullen. We schenken na een theoretische uiteenzetting van de verschillende concepten veel aandacht aan de diagnostiek. De conclusie is dat veel instrumenten in methodologisch of pragmatisch opzicht tekortschieten. Wel zijn enkele goede alternatieven voorhanden.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- hebt u een basaal begrip van de concepten mentaliseren en metacognitie
- kunt u verschillende dimensies van mentaliseren onderscheiden
- bent u op de hoogte van de ontwikkelingen in beide richtingen
- weet u globaal welke psychopathologische processen verklaard kunnen worden vanuit beide raamwerken
- kunt u gebruikmaken van de concepten in diagnostiek van enkele stoornissen
- hebt u een overzicht van de beschikbare meetinstrumenten en testen