Zelfhulpmiddelen bij angstproblematiek; de vliegangst als aanmeldklacht
Technische ontwikkelingen als hulpmiddel bij psychotherapie volgen elkaar razendsnel op. Virtual reality, digitale platforms en een veelheid aan apps zijn inmiddels niet meer weg te denken. Binnen vaktermen valt het groeiende aanbod onder de noemer e-health of blended therapy. In dit artikel wordt een uniek vormgegeven wetenschappelijk (veld)onderzoek naar de effectiviteit van een digitaal zelfhulpmiddel beschreven. Het gaat om aanbod van videomateriaal van groepstherapie, interviews met (ex-)cliënten en cognitief herstructurerende elementen bij angstproblematiek. Het onderzoek wordt uitgevoerd voor een specifieke fobie, vliegangst als aanmeldklacht. Vliegangst wordt veelal gezien als een (hardnekkig en) geïsoleerd type problematiek. Onderzoek en de praktijk wijzen echter op een heterogeen angstfenomeen, dat gepaard gaat met uiteenlopende comorbiditeit. Vliegangst is, hoogstwaarschijnlijk vanwege een minder groot stigma, voor de patiënt een reden om toch de weg naar hulpverlening te zoeken. Na behandeling ervaart patiënt op uiteenlopende levensgebieden een toename van kwaliteit van leven. Het betreft dan ook een diverse populatie, die er zich bij uitstek voor leent om te onderzoeken of voornoemde zelfhulpmethodiek een verschil kan maken. Bijvoorbeeld als het gaat om het doorbreken van vermijding of gebruik van medicatie en aanleren van pre-exposure vaardigheden op het moment dat angstproblematiek deel uitmaakt van de aanmeldklacht.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- dat het aanbod op een initiële (angst)aanmeldklacht ook resultaat kan bieden voor bredere problematiek
- meer over de heterogene aard van klachten en comorbiditeit waarmee cliënten met (vlieg)angst worden geconfronteerd
- hoe hedendaagse technische middelen kunnen bijdragen aan een digitaal en meer interactief hulpaanbod binnen de GGZ
- hoe u een (meer) kritische beschouwing kunt geven bij de ontwikkelingen rond hedendaagse digitale (zelf)hulpmiddelen, de mogelijk werkzame factoren en hoe deze zich verhouden tot wetenschappelijke evidentie
- in hoeverre zelfhulpmiddelen een alternatief kunnen bieden tegenover ineffectieve vormen van coping zoals vermijding, middelenmisbruik of gebruik van medicatie