Nascholing voor en door zorgprofessionals

Meestal hebben zuigelingen met klachten van regurgitatie of spugen fysiologische (of ongecompliceerde) gastro-oesofageale reflux. Als dit excessieve klachten of complicaties veroorzaakt, spreekt men van gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ). Deze kan zich presenteren met klassieke, maar ook met zeer algemene of atypische symptomen. In dit artikel wordt kort de pathofysiologie van GORZ besproken en een leidraad gegeven voor de te volgen diagnostiek en behandeling van GORZ op de zuigelingenleeftijd.

Astma is een ziektebeeld dat gekarakteriseerd wordt door chronische ontsteking. De hoeksteen van de behandeling wordt gevormd door ontstekingsremmende medicatie, met de inhalatiecorticosteroïden (ics) als eerste keus. Het is dan ook niet meer dan logisch een maat voor (eosinofiele) ontsteking te gebruiken in de monitoring en behandeling van kinderen met astma. Stikstofmonoxide in uitademingslucht (fraction of exhaled nitric oxide, FeNO) is zo’n maat voor luchtwegonsteking. Diverse studies laten zien dat door het betrekken van FeNO in monitoring en behandeling van kinderen met astma, uitkomsten als longfunctie en bronchiale prikkelbaarheid verbeterd kunnen worden. Met FeNO kan men het succesvol afbouwen van ics voorspellen, exacerbaties en relaps na staken van ics voorspellen en een indruk krijgen van de therapietrouw van de patiënt. Het is dan ook niet langer state of the art om kinderen met astma enkel op klachten en (een enkele keer) longfunctie te behandelen.

De gezondheid van pasgeborenen kan bedreigd worden als de borstvoeding na de geboorte niet goed op gang komt. In dit artikel wordt ingegaan op de fysiologie van borstvoeding. Aangegeven wordt hoe men kan controleren of het kind goed aanligt en of het kind goed drinkt aan de borst. Risicofactoren voor het niet op gang komen van borstvoeding worden behandeld. Ten slotte worden adviezen gegeven voor het realiseren van een vlotte, effectieve en duurzame borstvoeding.

Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste artsen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Systematische (hetero)anamnese en onderzoek van letsel helpt om mishandeling te onderscheiden van ongelukken. Daarvoor moet een objectieve en systematische beschrijving van alle waargenomen letsels worden gemaakt. Voor een goede beoordeling dient het kind in principe geheel ontkleed te worden. Tevens moet worden aangegeven hoe de letsels hebben kunnen ontstaan, wanneer ze zijn toegebracht en of de bevindingen.

De argumenten om te starten met een landelijke vaccinatie tegenwaterpokken zijn talrijk en wegen in mijn ogen ruimschoots op tegen de geringe nadelige effecten, die bovendien veelal alleen van theoretische aard zijn. Het niet te verwaarlozen risico op een gecompliceerd beloop van waterpokken en de positieve ervaringen met waterpokkenvaccinatieprogramma’s elders rechtvaardigen de hernieuwde discussie over opname van vaccinatie tegen waterpokken in het Rijksvaccinatieprogramma. De consensus van de SIEVE (Society of Independent European Vaccination Experts) bevat al de sterke aanbeveling om iedere adolescent zonder voorgeschiedenis van waterpokken te immuniseren. Waarom dan nog wachten met het opnemen van deze vaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma?

Een persbericht van het Erasmus MC in september 2004 had als kop ‘Nieuwe hoogleraar Erasmus MC pleit voor verlaging abortusgrens’. Dit bericht, of liever, de inaugurele rede waarnaar het verwees, deed indertijd heel wat stof opwaaien, ook of misschien wel vooral onder collega-neonatologen. Van Goudoever hield namelijk een pleidooi om andere grenzen van levensvatbaarheid te gaan hanteren.