Nascholing voor en door zorgprofessionals

Wat kunnen we als Nederland leren van Japan, het land met de oudste bevolking ter wereld? Ter vergelijking: in Japan zijn op elke 100 duizend inwoners 72 mensen de leeftijd van 100 gepasseerd, in Nederland zijn dat er tien. Vooral op het eiland Okinawa, een zogenoemde blue zone, wonen veel mensen van honderd jaar of ouder. Wat is het geheim van de bewoners van dit eiland? Ligt het aan hun genen, het voedsel dat ze eten, de gemeenschapszin of is het een combinatie hiervan?

Na mijn hele volwassen – en bijna-volwassen – leven leren en werken over politiek en openbaar bestuur is de overstap naar de zorg een grote verandering. Van student politicologie hopte ik naar de wetenschap en schreef ik een dissertatie over coalitieformatie. Via een adviesraad voor de regering over het functioneren van onze democratie ging ik naar de praktijk van het openbaar bestuur en werd ik beurtelings ambtenaar, wethouder en in twee plaatsen burgemeester. Dus ja, je kunt me wel openbaar bestuurder noemen, hoewel hier misschien ondertussen de werkwoordsvorm in de verleden tijd hoort te zijn.

Inhalatiemedicatie draagt bij aan de opwarming van de aarde. Veel artikelen gaan in op de verschillen tussen dosisaerosolen en poederinhalatoren en de mogelijkheden om daarmee tot een reductie van de milieuschade te komen. Die milieuschade heeft echter niet alleen betrekking op de uitstoot van broeikasgassen, maar ook op het afval dat gebruikte inhalatoren produceren met de geneesmiddelresiduen daarin. Diverse maatregelen ter reductie van de negatieve neveneffecten van de inhalatietherapie zijn denkbaar, maar ze moeten worden afgewogen tegen het effect op de therapie en de milieuwinst die ermee kan worden behaald. Uit schattingen blijkt dat therapeutisch inhaleren een verwaarloosbare bijdrage levert aan de verslechtering van het milieu. Verkeerde beslissingen kunnen in een slechtere therapie resulteren met een verhoogd aantal ziekenhuisopnamen tot gevolg. Dat doet iedere besparing in de uitstoot van broeikasgassen en afval teniet.

Selectief eetgedrag (‘picky eating’) komt veel voor bij kinderen (14% tot 50%), maar ook bij volwassenen. Wanneer dit verergert en tot lichamelijke problemen en/of problemen in het psychosociaal functioneren leidt, spreken we van een vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis oftewel ARFID (avoidant/restrictive food intake disorder). De stoornis is voor het eerst opgenomen in de DSM-5. Evidentie is daarom nog beperkt. In dit artikel worden de reeds bestaande inzichten uiteengezet.

Het aantal medicamenteuze behandelopties bij diabetes mellitus type 2 is de afgelopen jaren snel toegenomen. Twee nieuwe klassen van geneesmiddelen, de natrium-glucose-cotransporter 2 (SGLT2)-remmers en glucagon-like peptide 1 (GLP1)-agonisten, hebben daarnaast meerdere andere indicaties gekregen. De SGLT2-remmers dapagliflozine en empagliflozine zijn ook geregistreerd voor de behandeling van chronisch hartfalen en chronische nierschade. De GLP1-agonisten liraglutide en semaglutide zijn ook geregistreerd voor de behandeling van obesitas en overgewicht met ten minste één gewichtsgerelateerde comorbiditeit. SGLT2-remmers lijken, onder andere vanwege een relatief korte time to benefit op cardiovasculaire uitkomstmaten, ook bij (kwetsbare) ouderen gunstige effecten te hebben. Over GLP1-agonisten is minder bekend bij deze doelgroep. Relevante aandachtspunten voor de ouderenzorg zijn alertheid op bijwerkingen, zoals infecties, risico op uitdroging, ketoacidose en nierfunctiedaling (SGLT2-remmers) en gastro-intestinale bijwerkingen (GLP1-agonisten) die bij kwetsbare ouderen nadeliger kunnen uitpakken.

In het eerste deel van deze twee artikelen werd ingegaan op cardiale oorzaken van syncope. Deze keer staat de reflexsyncope centraal. Hoewel wegrakingen veel voorkomen (3% van alle SEH-bezoeken), wordt de zorg voor patiënten met wegrakingen gekenmerkt door het uitblijven van een juiste diagnose, overbodige opnamen en onnodige diagnostiek. Dit komt door toenemende specialisatie en omdat geen enkel specialisme dit fenomeen als primair aandachtsgebied beschouwt. Daarbij komt de angst een levensbedreigende cardiale syncope te missen.