Nascholing voor en door zorgprofessionals

Simone de la Rie is klinisch psycholoog/psychotherapeut en P-opleider bij ARQ Centrum’45. De la Rie is gespecialiseerd in het werken met vluchtelingen en asielzoekers met trauma en rouw. Over dit onderwerp heeft zij tientallen publicaties op haar naam staan. Ook is ze docent Narratieve Exposure Therapie (NET) en sinds 2023 universitair hoofddocent aan de Open Universiteit. Deze maand is De la Rie gastredacteur voor het themanummer van PsyXpert.

Bacteriële meningitis komt tegenwoordig in Nederland bij ongeveer 2 per 100 000 inwoners per jaar voor. Streptococcus pneumoniae is de meest voorkomende verwekker bij kinderen onder de 5 jaar en volwassenen, Neisseria meningitidis bij kinderen van 5 tot 18 jaar en Streptococcus agalactiae bij pasgeborenen. Vanaf de jaren negentig zijn vaccinaties in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) ingevoerd voor Haemophilus influenzae type B, Neisseria meningitidis en Streptococcus pneumoniae. Desondanks komt bacteriële meningitis in Nederland bij kinderen nog steeds voor, maar gelukkig veel minder vaak dan voorheen. Snelle herkenning en adequate behandeling zijn cruciaal voor de prognose. Veelvoorkomende symptomen zijn koorts, hoofdpijn, braken, meningeale prikkeling en een gedaald bewustzijn. Na afname van een bloedkweek en liquorkweek moet zo snel mogelijk, binnen 1 uur na binnenkomst ziekenhuis, worden gestart met antibiotica en, bij kinderen ouder dan 1 maand, dexamethason. Gehoorverlies is een veelvoorkomend gevolg van bacteriële meningitis en moet zo snel mogelijk worden gedetecteerd.

De polyvagaal theorie krijgt steeds meer aandacht, omdat ze een verklaring biedt voor diverse psychische en somatische klachten. Daarnaast reikt de theorie praktische handvatten aan voor therapeutische interventies. Dit artikel geeft een introductie in de belangrijkste begrippen uit de polyvagaal theorie en manieren waarop de theorie toegepast kan worden in de dagelijkse praktijk.

Verpleegkundigen meten vitale functies van hun patiënt om inzicht te krijgen in de klinische conditie. Draadloze, draagbare meetapparatuur biedt de mogelijkheid op afstand inzicht te krijgen in continue metingen van vitale functies. Dit artikel beschrijft wat continue monitoring (CM) van vitale functies in ziekenhuizen is, wat de meerwaarde kan zijn en wat verder nodig is voor de praktijk en toekomstig onderzoek.

De KNMG en het Integraal Kankercentrum Nederland werken nauw samen om het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland te implementeren. In 2022 is de revisie van de richtlijn Delier in de palliatieve fase geautoriseerd. Dit was noodzakelijk vanwege de hoge prevalentie van delier in de palliatieve fase, de ernst van het beloop, de negatieve impact op sterven en op kwaliteit van leven voor zowel patiënten als naasten, de hoge mate van complexiteit van zorg en de inmiddels verjaarde richtlijn uit 2010. In de nieuwe richtlijn wordt aandacht besteed aan diagnostiek, preventie, behandeling van veelvoorkomende oorzaken, medicamenteuze interventies, doseringen en toedieningsvormen van medicamenteuze behandeling en organisatie van zorg. Literatuur is uitgewerkt volgens de GRADE-methodiek (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation) voor evidence-based onderbouwing van de richtlijn. Daar waar onvoldoende wetenschappelijke onderbouwing te vinden was, worden consensus-based adviezen gegeven. Deze richtlijn biedt geüpdatete handvaten voor de diagnostiek en behandeling van delier in de palliatieve en stervensfase.

Splanchnicustrombose is een complexe aandoening met een groot risico op morbiditeit en mortaliteit, zowel door de trombose zelf, het sterk verhoogde risico op bloedingscomplicaties onder antistollingsbehandeling, als de eventueel onderliggende aandoening. De behandeling van splanchnicustrombose vindt plaats door middel van antistolling, al dan niet in combinatie met een radiologische of chirurgische interventie. In dit nascholingsartikel richten wij ons op de behandeling met trombolytica als last resort. Het betreft een selecte groep met ernstige gevallen van acute splanchnicustrombose waarbij er levensbedreigende complicaties, zoals darmischemie en leverfalen, optreden en de conventionele therapie gefaald heeft of technisch onmogelijk is. We geven een overzicht van de relevante (inter)nationale richtlijnen en evalueren zowel de literatuur waarop deze richtlijnen (ten dele) gebaseerd zijn, als de literatuur die we vonden via een systematische search. In lijn met een deel van de richtlijnen concluderen we dat trombolyse kan worden overwogen bij een selecte groep patiënten. Hoewel er geen consensus is over het type trombolyse, de dosis en de toedieningsduur proberen we op basis van de beschikbare literatuur een relatie met de uitkomsten te beschrijven. Een multidisciplinaire benadering, met betrokkenheid van vasculaire, chirurgische, MDL-en interventieradiologische expertise, is essentieel voor een succesvolle behandeling.