Nascholing voor en door zorgprofessionals

Hart- en vaatziekten zijn de meest voorkomende oorzaken van morbiditeit en mortaliteit in de westerse samenleving. Met de toenemende gemiddelde leeftijd van de chirurgische populatie zal de anesthesist meer hoogrisicopatiënten voor cardiovasculaire complicaties behandelen in de perioperatieve periode. Afgelopen jaren zijn nieuwe cardioprotectieve strategieën ontwikkeld om het risico op myocardiale ischemie in de perioperatieve periode te verkleinen. In dit artikel bespreken we de mogelijkheden van cardioprotectie door anesthetica, zoals door preconditionering en postconditionering, en de bekende mechanismen erachter. De resultaten van alle tot nu toe verrichte klinische trials met preconditionering met anesthetica zullen worden besproken

Myasthenia gravis is van de neuromusculaire aandoeningen wellicht degene die wij in de anesthesiologische praktijk en op de intensive care (IC) het meest zien. De incidentie van deze autoimmuunziekte is ongeveer 1 op 25.000, waarbij de vaak adolescente patiënten een wisselend klachtenpatroon vertonen. Voorbereiding op een thymectomie, het soort medicijnen dat door myastheniepatiënten wordt gebruikt, en de toegenomen gevoeligheid voor spierverslappers zijn de belangrijkste aandachtspunten voor ons.

Ernstige sepsis is een complex ziektebeeld waarbij meerdere vitale functies tegelijkertijd disfunctioneren. De mortaliteit en morbiditeit van ernstige sepsis is hoog. Wanneer ernstige sepsis in een vroege fase wordt herkend, kan de behandeling vroeg worden begonnen. Analoog aan het acuut myocardinfarct of cerebrovasculair accident zijn de golden hours cruciaal voor een betere overleving en vermindering van de restschade. Recente publicaties naar diverse orgaanspecifieke dysfuncties bij ernstige sepsis hebben laten zien dat snelle diagnostiek en snelle toepassing van de behandeling binnen zes uur na het stellen van de diagnose, zal leiden tot een verbeterde overleving.

Het aantal patiënten met een implanteerbare cardioverterdefibrillator (ICD) neemt sterk toe en zal in de toekomst alleen maar verder toenemen. Als een patiënt met een ICD een operatieve ingreep ondergaat, moet de ICD in principe gedeactiveerd worden om onterecht defibrilleren te voorkomen. Dit wordt doorgaans gedaan door een pacemakertechnicus. In spoedgevallen, wanneer geen technicus op korte termijn beschikbaar is, kan gebruik worden gemaakt van een magneet om de ICD te deactiveren.

Centraal veneuze katheters (CVK) worden onder andere gebruikt om vocht of medicatie langdurig toe te dienen, zowel bij volwassenen als bij kinderen. Een van de meest voorkomende complicaties bij het gebruik van een CVK is een kathetergerelateerde infectie. Om de kans op een dergelijke infectie te verminderen, is er een aantal evidence-based richtlijnen opgesteld. Tevens is er via www.cbo.nl een bundel beschikbaar, waarin adviezen staan hoe deze infectie het beste voorkomen kan worden. Dergelijke evidence-based documenten dienen gebruikt te worden om lokale protocollen op te stellen. Deze helpen verpleegkundigen in de praktijk om kwalitatief goede en onderbouwde zorg te verlenen aan patiënten met een CVK.

Immunodeficiënties zijn zeldzaam op de kinderleeftijd; stoornissen in de antistofsynthese komen het meest frequent voor. Recidiverende luchtweginfecties vormen vaak de hoofdklacht bij kinderen met een antistofsynthesedefect. Om deze stoornis vast te stellen, moet het immuunsysteem kwantitatief en functioneel worden getest. Het immuunsysteem is een dynamisch en zich ontwikkelend systeem. Om te kunnen vaststellen of er een probleem van vertraagde rijping is dan wel een verslechtering van het immunologische probleem, dient de diagnostiek te worden herhaald op geleide van de kliniek.