A&I

De steeds meer gediversifieerde en complexe intrathoracale chirurgische procedures vereisen het veilig kunnen scheiden van de luchtwegen en de mogelijkheid van één longventilatie. Ook in de traumatologie en op de intensive care zijn er klinische omstandigheden met acute pulmonale insufficiëntie waarbij gescheiden luchtwegen nodig zijn, al dan niet met verschillende beademingsstrategieën. Iedere anesthesioloog en intensivist moet daarom op de hoogte zijn van deze longscheidingstechnieken. Deel 1 beschrijft specifiek het gebruik van bronchusblokkers. Deel 2 licht het gebruik van dubbellumentubes verder toe.

Dankzij de technische ontwikkelingen op het gebied van het verwerken en (langdurig) opslaan van bloed en zijn verscheidene componenten, heeft de hedendaagse clinicus een arsenaal aan bloedproducten waar hij uit kan putten om in verschillende klinische situaties transfusie en stollingscorrectie toe te passen. Naast het feit dat deze praktijk potentieel levens kan redden, stelt het de ontvanger van het bloedproduct ook zeker bloot aan bepaalde niet-geringe en mogelijk zelfs letale risico’s. Tot deze risico’s behoren onder andere hemolytische transfusiereacties, allo-immunisatie, immuunsysteemmodulatie, infectieuze complicaties, (micro)chimerisme, graft-versushostziekte, allergische reacties en transfusiegerelateerde acute longschade (TRALI). Van al deze risico’s blijkt TRALI de grootste oorzaak te zijn van morbiditeit en mortaliteit toegeschreven aan het transfunderen van allogene bloedproducten. In dit artikel wordt ingegaan op definitie, klinische presentatie, prevalentie, pathofysiologische modellen, risicofactoren en opvang van TRALI, met mogelijke strategieën om het voorkomen van dit ziektebeeld tot een minimum te beperken.

De anesthesiologie neemt binnen de DBC-systematiek een bijzondere positie in. Anesthesiologie pur sang is een ondersteunend medisch specialisme zonder eigen DBC’s, maar kent op de IC wel eigen declareerbare zorgtrajecten. In de hoedanigheid van chronische pijnbestrijding is anesthesiologie een poortspecialisme. Deze complexiteit zorgt voor veel onduidelijkheden in het land. Ook wat betreft het ondersteunende gedeelte onderscheidt de anesthesiologie zich van andere ondersteunende specialismen: als enige kent ze geen eigen zorgactiviteiten, noch een eigen productregistratie. Daarnaast is de uitwerking van de ondersteunerscorrectie voor de anesthesiologie wezenlijk verschillend.

Chronisch obstructief longlijden (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) is wereldwijd een belangrijke oorzaak van chronische morbiditeit en sterfte. In de perioperatieve periode komen postoperatieve pulmonale complicaties frequent voor. Bij patiënten met COPD is er een toegenomen risico. Het risico op postoperatieve complicaties is gerelateerd aan de aard van de ingreep, de anesthesiologische technieken en afhankelijk van patiëntgebonden factoren. Bij longchirurgische resecties is er bovendien ook nog verlies van functionerend longweefsel. Ter voorkoming van postoperatieve complicaties is het belangrijk om een goede risicoinschatting te maken en zo nodig maatregelen te treffen in niet-medicamenteuze zin, zoals stoppen met roken, fysiotherapie en vroeg mobiliseren. Daarnaast is bij patiënten met COPD medicamenteuze voorbereiding belangrijk met als doel het voorkomen van postoperatieve respiratoire problematiek.

De technische ontwikkelingen op het gebied van opvangen van bloed, ontstollen van bloed, screenen op besmettelijke ziektes, scheiden in zijn componenten en de mogelijkheid om de verschillende bloedproducten voor een langere periode op te slaan dankzij de oprichting van instellingen zoals de bloedbank, hebben de hedendaagse clinicus in staat gesteld om daar waar nodig bloedverlies en stollingsstoornissen prompt op te vangen met transfusie van allogene bloedproducten. Toch is deze praktijk niet geheel zonder risico’s. Mogelijk wordt er door veel clinici gemakkelijk voorbijgegaan aan het feit dat elke transfusie met een allogeen bloedproduct beschouwd kan worden als een orgaantransplantatie met voor de ontvanger alle risico’s en blijvende, soms zelfs letale gevolgen, van dien. In dit artikel zult u een overzicht aantreffen van de risico’s en gevolgen die verbonden zijn aan de transfusie van allogene bloedproducten.

Acuut massaal bloedverlies is een klinische entiteit waarvan de ernst wordt vastgesteld aan de hand van de diepte van de hemorragische shock. Dit dient te worden onderscheiden van massaal bloedverlies onder normovolemische omstandigheden. Dreigende verbloeding is een behandelbare aandoening mits men snel de juiste behandeling instelt. Snel lokaliseren en efficiënt stoppen van alle bloedingen, onder andere door toepassing van damage control-chirurgie, heeft hoge prioriteit. Gelijktijdig dient het verloren volume acuut aangevuld te worden door agressieve resuscitatie met bloedproducten in een vaste verhouding. Een verhouding van 1:1:1 met betrekking tot PRBC:FFP:PLT vergroot mogelijk de overlevingskansen. Hiernaast dient de aanwezige traumatische coagulopathie actief gecorrigeerd te worden. Temeer door de spoedeisende en veelal hectische situatie is goede samenwerking tussen de betrokken disciplines van zeer groot belang. Ziekenhuisbrede afspraken in de vorm van geprotocolleerde behandelmethoden of werkwijzen en logistieke processen zijn noodzakelijk.