A&I

ECMO is een van de vele termen voor het extracorporele circuit dat het bloed oxygeneert en koolzuurgas verwijdert. Het wordt toegepast als rescue-therapie bij patiënten met hart- of longfalen. Sinds 2008 zijn de bloedingscomplicaties drastisch verminderd door nieuwe apparatuur, die ook veilig kan worden ingezet op de IC zonder perfusionisten. De aanpak van de ziekte staat nu meer op de voorgrond. Het ziet ernaar uit dat de inzet van extracorporele systemen thuis gaat horen in het behandelpakket van ernstig respiratoir falen op de IC door de intensivist.

Chronische pijn is moeilijk te behandelen. Er zijn verschillende behandelingen, maar veel patiënten hebben onvoldoende baat bij therapieën als medicatie, gedragstherapie, fysiotherapie en interventies. Als conventionele therapieën falen wordt vaak neuromodulatie geprobeerd. Neuromodulatie voor de bestrijding van chronische, onbehandelbare pijn wordt in Nederland sinds begin jaren tachtig gebruikt en heeft zich de laatste dertig jaar enorm ontwikkeld. Het St.-Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein was een van de eerste ziekenhuizen waar deze therapie voor patiënten beschikbaar was; het is momenteel een van de grootste implantatiecentra van Nederland.

Een oesofagus-cardiaresectie (OCR) is een complexe ingreep met een grote kans op complicaties. Deze complicaties zijn niet alleen met een kundig chirurg te voorkomen. Een voorspoedig postoperatief beloop vereist ook goede perioperatieve zorg door de anesthesioloog en intensivist. Van veel mogelijke interventies in de perioperatieve periode is nog niet precies bekend of deze de uitkomsten voor de patiënt verbeteren. In dit artikel worden overwegingen besproken die het resultaat voor de patiënt kunnen beïnvloeden. Zo kunnen patiënten preoperatief wellicht in een betere conditie worden gebracht. Het vochtbeleid en de beademing tijdens de ingreep beïnvloeden het postoperatieve herstel. Postoperatief dienen fysiologische verstoringen tijdig te worden gecorrigeerd. Dit alles vereist stelselmatig werken in teamverband.

Rookinhalatie verhoogt de mortaliteit bij patiënten met brandwonden met 20% en is daarmee de belangrijkste doodsoorzaak bij brand. De diagnose wordt gesteld op basis van het ongevalsmechanisme, klinisch en bronchoscopisch onderzoek en arteriële bloedgasanalyse. Het is belangrijk om patiënten met brandwonden ter hoogte van het gelaat, de hals of de bovenste luchtweg tijdig te intuberen ter voorkoming van een potentieel levensbedreigend larynxoedeem. Daarenboven moet de arts rekening houden met de reële mogelijkheid van een koolstofmonoxide- en/of cyanide-intoxicatie. Als standaardzorg krijgt de patiënt voldoende zuurstof toegediend en zo nodig een antidotum voor cyanide. Herhaald bronchiaal toilet is zinvol, waarbij kweken van afgenomen secreet het antibioticabeleid kunnen sturen. Hoge beademingsdrukken dienen te worden vermeden. Deze patiënten moeten na ontslag nog maanden tot jaren worden vervolgd met het oog op de mogelijk ernstige respiratoire, neurologische en psychologische sequelae die kunnen optreden.

‘Elektromyelografie van het diafragma was als kijken naar een sterrenhemel, je ziet te veel.’ Christer Sinderby geeft, vlak voor zijn terugvlucht naar Toronto waar hij woont en werkt, nog graag even een interview. Boven een kop koffie en een croissant op Schiphol vertelt hij vol enthousiasme over zijn transformatie van topsporter tot wetenschapper, en natuurlijk over zijn levenswerk: NAVA-beademing. Terwijl we praten is zijn echtgenote, tevens collega en coauteur van tientallen wetenschappelijke artikelen, al onderweg. ‘Mijn vrouw en ik vliegen nooit samen: bijgeloof.’

Een belangrijk doel van beademing is verminderen van de ademarbeid. Bij ondersteunende beademingsvormen is het essentieel dat ondersteuning door de beademingsmachine synchroon verloopt met de neurale inspiratie van de patiënt. Pressure-supportventilatie (PSV) is de meest gebruikte modus voor ondersteunende beademing, maar tijdens PSV komt zeer vaak asynchronie tussen patiënt en ventilator voor. Neurally adjusted ventilatory assist (NAVA) is een nieuwe modus voor ondersteunende beademing; daarbij wordt elektrische activiteit van het diafragma gebruikt voor de synchronisatie van de ademhaling van de patiënt met de ademcyclus van de machine. Dit leidt tot bewezen verbetering van de synchronie tussen patiënt en beademingsmachine. De benodigde hardware en software bieden een mogelijkheid voor continue monitoring van de ademspieren bij IC-patiënten. Of monitoring leidt tot interventies die risico op beademing-geïnduceerde ademspierdisfunctie kunnen verminderen moet nog worden onderzocht.