A&I

Patiënten met nierfalen die een operatie ondergaan, hebben baat bij specifieke anesthesiologische zorg. Zowel tijdens een niertransplantatie als tijdens anesthesie voor andere ingrepen. Het belang van een goede preoperatieve screening en optimalisatie met daaruit voortvloeiend een solide anesthesiologisch plan, dragen bij aan het slagen van de ingreep.

Hoewel in de oogheelkunde de lokale verdoving met behulp van druppelanesthesie erg populair is geworden, worden daarnaast verschillende locoregionale technieken toegepast. Was tot twintig jaar geleden de retrobulbaire anesthesie de techniek van eerste keuze, tegenwoordig wordt subtenonanesthesie als superieure verdovingstechniek beschouwd. Deze vorm van anesthesie geeft een goede analgesie en akinesie van de oogbol en is een veilige techniek met weinig complicaties. In dit artikel wordt een kort overzicht gegeven van de locoregionale technieken in de oogheelkunde.

Het feochromocytoom is een zeldzame catecholamine producerende tumor, die zich voordoet in het bijniermerg of in chroomaffiene cellen van de sympathische ganglia. De incidentie is 1-2 casus per 100.000 volwassenen/jaar. De klassieke triade van symptomen bestaat uit aanvallen van hoofdpijn, zweten en palpitaties, die allemaal met hypertensie zijn geassocieerd. Het feochromocytoom is een potentieel levensbedreigende aandoening met een hoog risico op cardiale complicaties als disritmieën, stresscardiomyopathie en ischemie, maar ook het cerebrovasculair accident (CVA) en longoedeem komen vaak voor. De initiële behandeling is symptomatisch, de definitieve behandeling is chirurgisch door middel van een laparoscopische of laparotomische adrenalectomie. Het perioperatieve management van patiënten met een feochromocytoom vereist grondige kennis van pathofysiologie, specifieke complicaties en medicamenteuze strategieën. Hierbij horen de preoperatieve α-blokkade en ruime premedicatie voor stressreductie. De inleiding vereist extra monitoring. Peroperatief dient bijzondere aandacht te worden besteed aan een voldoende diepe anesthesie, volumesubstitutie en nauwe bloeddrukcontrole. In de postoperatieve fase maken hypotensie, hypoglykemie en metabole ontregeling intensieve zorg noodzakelijk.

Tumoren van het hart zijn zeldzaam, maar worden toch met enige regelmaat aangetroffen in zowel de kliniek als bij obductie. De hier beschreven casus laat zien dat de symptomen aspecifiek, maar ernstig kunnen zijn. Snelle diagnostiek en behandeling zijn essentieel om letale gevolgen te voorkomen.

Hyponatriemie is een veel voorkomende metabole afwijking in de kliniek met potentieel desastreuze gevolgen. De differentiaal diagnostische mogelijkheden zijn zeer divers. Het syndrome of inappropriate ADH secretie (SIADH) komt veel voor in combimatie met medicatie, maligniteiten en neurologische en long aandoeningen. De aanpak is pragmatisch: correctie en aetiologie aanpakken. Echter het vinden van de oorzaak is vaak lastig.

Steeds duidelijker wordt welke pathofysiologische mechanismen bij het ontstaan van neuropathische pijn een rol spelen. Enerzijds zijn perifere nociceptorsensitisatie en hyperexcitabiliteit het gevolg van een complex inflammatoir proces en een toegenomen expressie van specifieke ionkanalen. Ook spelen perifere fenomenen als ephaptic coupling and sprouting een rol in het ontstaan van mechanische allodynie en de verhoogde excitabiliteit. Anderzijds leiden centrale veranderingen eveneens tot toegenomen sensitisatie en wind up op spinaal niveau, onder andere door NMDA-receptoractivatie, in combinatie met een verlies aan GABA-gemedieerde inhibitie van inkomende pijnsignalen. Ten slotte is er een verminderde inhiberende controle vanuit het centrale zenuwstelsel (CZS) via afdalende serotonerge en noradrenerge banen, waardoor een pijnsignaal onbelemmerd naar het CSZ kan worden voortgeleid. Farmacologische beïnvloeding van deze pathofysiologische mechanismen kan leiden tot een wetenschappelijk onderbouwde behandeling van neuropathische pijn. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste pathofysiologische mechanismen en een stapsgewijze farmacologische behandeling van neuropathische pijn voorgesteld.