Quintesse

Het toepassen van evidence-based medicine (EBM) in de praktijk omvat vijf stappen die u als bedrijfs- of verzekeringsarts helpen bij het beantwoorden van praktijkvragen. Na het formuleren van een beantwoordbare vraag en het opstellen van een zoekstrategie komt in dit artikel het beoordelen van de methodologische kwaliteit aan bod. Dit begint met een beoordeling van de opzet en uitvoering van een richtlijn of systematische review. Voor een richtlijn gebruikt u het instrument AGREE II en voor een systematische review Nederlandstalige formulieren of het Engelstalige instrument AMSTAR. De beoordeling van de methodologische kwaliteit draait om het in kaart brengen van het risico op bias (vertekening). De criteria waarop een studie wordt beoordeeld hangt af van de onderzoeksopzet. Voor een gerandomiseerde trial is het bijvoorbeeld van belang dat de randomisatie goed is uitgevoerd, dat degene die de uitkomsten meet niet weet welke interventie de patiënt heeft gehad en dat het aantal uitvallers zo laag mogelijk is. In een diagnostische studie is het van belang dat alle deelnemers zowel de te onderzoeken test als de referentietest hebben ondergaan.

De verzekeringsgeneeskundige beoordeling van patiënten met kanker kan lastig zijn. Complicerende factoren zijn langdurige vermoeidheid, psychische belasting, wisselende belastbaarheid – soms met frequente periodes van verzuim – en situaties waarin ‘geen benutbare mogelijkheden’ overwogen kan worden, maar waarbij cliënten niet aan alle voorwaarden voldoen. Aan de hand van casuïstiek worden enkele thema’s besproken die relevant zijn bij de verzekeringsgeneeskundige beoordeling bij kanker.

Lange tijd is wereldwijd prioriteit gegeven aan het streven naar professionele bedrijfsgezondheidszorg met diverse experts, multidisciplinaire ‘occupational health services’. De vooruitgang op dit punt is echter heel beperkt gebleven. Ruim 80% van de werkenden in de wereld heeft nog steeds geen enkele vorm van bedrijfsgezondheidszorg, en zelfs in Nederland betreft dit naar schatting een kwart van alle werkenden.

Bedrijfsartsen hebben een taak in de preventie van werkgerelateerde kanker en het vaststellen van de oorzaken in het werk.

De kennis over de onderliggende mechanismen die ten grondslag liggen aan het ontstaan van kanker is enorm toegenomen. Vertaling van deze kennis naar toepasbare geneesmiddelen heeft in recente jaren geleid tot het ontstaan van geheel nieuwe klassen van geneesmiddelen. Tumoren worden benoemd naar het type weefsel waaruit zij ontstaan. Dit systeem van classificatie waarbij tumoren worden benoemd op basis van hun histologie heeft zijn klinische relevantie bewezen. Het is de verwachting dat nieuwe geneesmiddelen gericht op specifieke mutaties in specifieke tumoren in de toekomst ervoor gaan zorgen dat veel vormen van kanker een chronische ziekte worden.

Voor een bedrijfsarts is het in zijn rol als adviseur belangrijk inzicht te hebben in de factoren die bepalen dat er naar zijn advies wordt geluisterd, wat het advies waardevol maakt en wanneer het wordt opgevolgd. De Roos van Leary, een gespreksmodel, leert dat de relatie en de communicatie met de gesprekspartner gunstig zijn te beïnvloeden door tijdens het gesprek bewust te leiden en te volgen. Daarnaast zijn er psychologische processen die ten grondslag liggen aan het geven van een overtuigend advies. Voor de daadwerkelijke opvolging van een advies is het belangrijk dat u commitment vraagt en krijgt van de gesprekspartner.