Praktische Pediatrie

Acute gastro-enteritis is een zeer frequent voorkomende aandoening op de kinderleeftijd, vooral in de eerste drie levensjaren. In ons land betreft het over het algemeen kinderen met een tevoren goede voedingstoestand. Aan de hand van een casus wordt in dit artikel een aantal vragen over diagnostiek en behandeling besproken. Hierbij is vooral gekeken naar Europese literatuur betreffende de evidence-based richtlijn voor de behandeling van acute gastro-enteritis bij kinderen in Europa.

Erfelijke periodiekekoortssyndromen worden veroorzaakt door activatie van het aangeboren afweersysteem. Daarbij speelt interleukine-1β een centrale rol. Een complicatie is systemische amyloïdose. Dit is te voorkomen door de ontsteking onder controle te brengen. Bij familiaire middellandsezeekoorts kan dit effectief door onderhoudsbehandeling met colchicine.

In 2004 verscheen de eerste evidence-based nvk-richtlijn Reanimatie van pasgeborenen. Eén jaar later verscheen een update van de internationale richtlijn aangaande reanimatie van pasgeborenen (International Liaison Committee On Resuscitation, ilco r, 2005). Omdat er een aantal aanzienlijke verschillen bestond tussen de nvk-richtlijn 2004 en de ilco r-richtlijn 2005, werd besloten tot een herziening van de Nederlandse richtlijn, die onlangs tot stand is gekomen.1 In tabel 1 wordt een overzicht gegeven van de wijzigingen. De meest relevante wijzigingen worden hieronder toegelicht.

Meestal hebben zuigelingen met klachten van regurgitatie of spugen fysiologische (of ongecompliceerde) gastro-oesofageale reflux. Als dit excessieve klachten of complicaties veroorzaakt, spreekt men van gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ). Deze kan zich presenteren met klassieke, maar ook met zeer algemene of atypische symptomen. In dit artikel wordt kort de pathofysiologie van GORZ besproken en een leidraad gegeven voor de te volgen diagnostiek en behandeling van GORZ op de zuigelingenleeftijd.

Astma is een ziektebeeld dat gekarakteriseerd wordt door chronische ontsteking. De hoeksteen van de behandeling wordt gevormd door ontstekingsremmende medicatie, met de inhalatiecorticosteroïden (ics) als eerste keus. Het is dan ook niet meer dan logisch een maat voor (eosinofiele) ontsteking te gebruiken in de monitoring en behandeling van kinderen met astma. Stikstofmonoxide in uitademingslucht (fraction of exhaled nitric oxide, FeNO) is zo’n maat voor luchtwegonsteking. Diverse studies laten zien dat door het betrekken van FeNO in monitoring en behandeling van kinderen met astma, uitkomsten als longfunctie en bronchiale prikkelbaarheid verbeterd kunnen worden. Met FeNO kan men het succesvol afbouwen van ics voorspellen, exacerbaties en relaps na staken van ics voorspellen en een indruk krijgen van de therapietrouw van de patiënt. Het is dan ook niet langer state of the art om kinderen met astma enkel op klachten en (een enkele keer) longfunctie te behandelen.

De gezondheid van pasgeborenen kan bedreigd worden als de borstvoeding na de geboorte niet goed op gang komt. In dit artikel wordt ingegaan op de fysiologie van borstvoeding. Aangegeven wordt hoe men kan controleren of het kind goed aanligt en of het kind goed drinkt aan de borst. Risicofactoren voor het niet op gang komen van borstvoeding worden behandeld. Ten slotte worden adviezen gegeven voor het realiseren van een vlotte, effectieve en duurzame borstvoeding.